طرح های کاشی کاری، اسلیمی، آرمان‌ها، شعایر و مفاهیم دینی، رنگ های فیروزه و آبی که به‌آرامی کمال یافته، عناصر بزرگ ساختمانی و تزیینات همه در این مسجد، با عظمت و شکوهی که آن را در شمار بزرگ‌ترین بناهای جهان قرار داده است.

از مهم‌ترین‌ بناهای عصر صفویه با شاهکارهای معماری، کاشی‌کاری و نجاری در قرن یازدهم هجری است که‌ پیش‌تر به‌ نام‌های مسجدِ شاه‌، مسجدِ سلطانی‌ جدید و جامع‌ِ عباسی‌ شهرت‌ داشت‌.

این‌ مسجد در ضلع‌ جنوبی‌ میدان امام خمینی (میدان‌ نقش‌ جهان‌) واقع‌ شده‌ و چنانکه‌ از منابع تاریخی به دست می‌آید،

کتیبه سر در مسجد به خط ثلث علیرضا عباسی و مورخ به سال ۱۰۲۵ حاکی از آن است که شاه عباس این مسجد را از مال خالص خود بنا کرده و ثواب آن را به روح جد اعظم خود شاه طهماسب اهدا نموده است. در ذیل این کتیبه به خط ثلث محمد رضا امامی، کتیبه دیگری نصب شده که به موجب آن مقام معماری و مهندسی معمار مسجد شاه، استاد علی اکبر اصفهانی و ناظر ساختمان محب علی بیک‌ الله تجلیل شده است.

روی در ورودی مسجد، جای سه گلوله است که گفته می‌شود در زمان جنگ با اشرف افغان یا جنگ با روس‌ها ایجاد شده است